woensdag 18 september 2013

HSP op werk, school en prive

Deze blog gaat over HSP op het werk, school en privé...waar kan je tegenaan lopen.... en hoe kan je daar mee om gaan? Als ik naar mezelf kijk, privé,  naar mijn schooltijd, mijn opleidingstijd en daarna op mijn werk, ben ik met regelmaat tegen een aantal zaken opgelopen...zeker als je (nog) niet weet wat er met je aan de hand is! Immers: pas als je weet wat er  echt met je aan de hand is kan je er wat mee...te beginnen met acceptatie... en hierna de zaken die je voeger als vervelend of als zwak zag om te leren draaien naar leuk, mooi en kracht!
Ik ervoer mijn leven vroeger alsof ik in een sneltrein zat.....zag, voelde, hoorde, regelde en deed alles...Ik leefde alsof er 30 uur in een dag zat nadeel: er zat veel onrust in me, kon me slecht concentreren,  was slecht in "nee" zeggen, was met 20 dingen tegelijk bezig, kon soms moeilijk prioriteiten stellen,  ik kon lang niet altijd optimaal genieten van het leven, had last van irreële angsten en mijn energielevel fluctueerde behoorlijk ... Mijn lichamelijke gesteldheid was zeker niet optimaal! Nu ervaar ik het leven als een boemeltreintje waardoor ik optimaal van de omgeving kan genieten, rust heb, een continu energielevel heb, vele malen sterker ben geworden in prio's en ordenen van zaken. ik kan "nee" zeggen, geen last meer van irreële angsten....ennnn mijn lichamelijk gesteldheid is vele malen beter. Goh...wat het een en ander wel niet kunnen aanhalen bij een mens! (-:
Think positive & positive things will happen!! 

Ik werd overigens door mijn meissie afgelopen week geattendeerd op de volgende link: Ontspanningstherapie bij ADHD. Alleen al door deze ontspanningstherapie blijkt dat de jongeren in dit filmpje heel andere reacties vertoonden na als als voor deze "therapie" ... maar dit terzijde! Hoewel.. nee eigenlijk niet..het is namelijk ook een rode draad door het leven van iemand met HSP! 

Maar goed even terug naar de schooltijd en beleving: van een ding ben ik wel aardig overtuigd..als ik toen ik op de lagere school zat testen had gedaan op het gebied van ADHD...dan had ik zeker gescoord en een stempel gehad. Vanaf mijn jonge jaren, en in de jaren erna, kwam ik met regelmaat dingen tegen waarbij ik mij afvroeg waarom ik zo dacht, voelde en reageerde. Als je de symptomen bekeek had het wat weg van ADHD, PDnos en ADD. Dat ik het als veel andere mensen om mij heen ervoer was voor mij in ieder geval duidelijk!

  • Waarom kon ik zo vreselijk boos worden als er onrecht werd aangedaan aan mij of iemand anders die me lief was?
  • Waarom zag ik alles om me heen, waarom voelde ik ik zoveel dingen zo sterk aan, waarom was ik zo gevoelig voor sferen?
  • Waarom liep ik de hele dag te malen in mijn hoofd....in hoofdzaak in "plaatjes"...waarbij verleden, heden en toekomst door elkaar heen flitsten?
  • Waarom liep ik in gedachten vaak al 20 stappen vooruit waardoor mensen om mij heen (werk en privé) regelmatig riepen: " Ok Rob..maar nu even 10 stappen terug..!!"
  • Waarom had ik zoveel en vaak lichamelijke klachten?
  • Waarom reageerde mijn lichaam zo op voedingsmiddelen?
  • Waarom had ik irreële angsten?
  • Waarom wilde ik altijd projecten draaien? (opbouwen, uitvoeren en overdragen)
  • Waarom.........
 Toen ik de kenmerken van HSP las, vielen de kwartjes voor mij op zijn plaats... wat was het ook alweer. Zij:- Nemen gedetailleerder, subtieler en intenser waar
- Zijn erg gevoelig voor prikkels van buitenaf; vaak voelen HSP’s zich hierdoor niet op hun gemak
- Hebben meer moeite en meer tijd nodig om indrukken te verwerken
- Hebben een diep en rijk innerlijk leven; dromen, fantaseren en overwegen veel
- Voelen stemmingen en sferen goed aan
- Worden meer dan gemiddeld geroerd door natuur, kunst en muziek
- Eigen emoties en emoties van anderen worden intenser ervaren
- Hebben moeite met planning en het verkrijgen van structuur
- Kunnen verlegen overkomen maar zijn dat veelal niet
- Zijn vaak plichtsgetrouw en perfectionistisch
- Functioneren minder goed als ze geobserveerd of geëvalueerd worden
- Zijn vaak zorgzaam en anticiperend op behoeften van anderen; moeite om grenzen aan te geven
- Hebben relatief meer en sneller last van stress, spanning en fysieke klachten zoals hoofdpijn,    
  allergieën, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid etc.
- Lopen groter risico op stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen
- Hebben verhoogde kans om dyslectie of dyscalculie te hebben.
- Hebben verhoogde kans op angsten, depressie's en burn-out's

Waar ik van overtuigd ben is dat veel jongeren, maar ook volwassenen, die als diagnose bijvoorbeeld ADHD hebben, veel te snel een stempel hadden en hebben meegekregen en hiervoor ook vaak medicijnen gebruiken. Vaak hoor je dat de medicijnen (we hebben veelal over drugs.. downers, rustgevers, antidepressiva) daadwerkelijk helpen voor deze personen om rust te krijgen, om beter geordend en geconcentreerd te zijn, etc.... Ja, uiteraard. Maar het is en blijft symptoombestrijding en de oorzaak wordt hiermee niet weggehaald. Ik heb zelf ook lange tijd medicijnen gebruikt...echter heb ik dit, binnen het verander-, leer en ontdekproces van afgelopen jaren, langzaam afgebouwd en gestopt.. en functioneer zonder medicijnen beter als ooit! Ofwel: ik heb de bron van het probleem aangepakt en ben gestopt met symptoombestrijding!
Afgelopen week verscheen er op internet artikelen over de "bedenker van ADHD" een gerenommeerde arts. Op zijn sterfbed zou hebben gezegd dat ADHD eigenlijk niet bestaat...(link)
Ook verscheen er een artikel dat "echte" ADHD testen veel te duur zijn en veel sneller door (huis)artsen "geconstateerd" word... met de druk vanuit de farmaceutische wereld....
Daarnaast verscheen er een artikel over de farmaceutische, suiker en aspartaam industrie dat deze veel te grote belangen hebben voor de (wereld) economie.. Dat werd eens te meer duidelijk toen dr. L. Pellser in 2011 een proefschrift had gemaakt op het gebied van voeding en ADHD. (link). Zij verwachtte dat haar proefschrift zou leiden tot wereldwijde acceptatie van de relatie tussen voeding en ADHD... en zelfs tot een kentering in de psychiatrie...Het RIVM maakte de grond gelijk met dit onderzoek... ik kan redelijk inschatten waarom dat was...
Deze artikelen staan overigens los van mijn mijn eigen overtuiging en ervaring hierin maar geeft natuurlijk wel extra  ondersteuning voor mij!

Hoe verloopt het vaak op school voor een Hooggevoelige?
Een kind is druk, snel afgeleid, in veel gevallen dyslectisch en/of heeft dyscalculie en vraagt veel aandacht (letterlijk en figuurlijk) van de ler(a)ar(es). Hmmm.. OK... dan naar een specialist op dit gebied.. en worden er zaken geconstateerd en getest...krijgt men stempel... is vaak niet te handhaven...gaat naar speciaal onderwijs... werkt daar onder zijn/haar kunnen.... ofwel...een jongere komt in negatieve spiraal terecht en zullen zich nog meer en extremer gaan afzetten. Zo ontzettend jammer!! Immers: juist deze mensen hebben veelal ongekende mooie (creatieve) kwaliteiten en mogelijkheden die teniet worden gedaan. Deze jongeren weten vaak niet hoe ze met zichzelf om moeten gaan wat in diverse negatieve gedragingen geuit kan worden!

Vooropgesteld: deze leerlingen komen niet voor niets bij een huisarts, psycholoog of psychiater. Er is wel degelijk iets aan de hand met hun! Ze zijn anders! Drukker, sneller afgeleid, soms depressief, rusteloos, hebben woedeaanvallen, plegen strafbare feiten, etc. Ik noem ze altijd bijzondere mensen! (-:  Maar om meteen een stempel er op te drukken en medicijnen te geven?? Vaak worden deze jongeren ook niet door de officiële instanties begrepen omdat de basis van de dienstverlening over het algemeen op wetenschap gestoeld is....waardoor de jongeren de hulpverleners ook niet begrijpen.  De meeste van deze jongeren hebben een normaal tot hoog iq. Deze iq-testen zijn voor mij overigens niet leidend! Deze testen zijn een momentopname en indien een jongeren ongeconcentreerd is, geen interesse heeft, slecht geslapen heeft of iets dergelijks, zal de test niet optimaal en betrouwbaar zijn. Het probleem is in grote lijnen dat het huidige reguliere onderwijs en zorg niet is ingesteld op deze jongeren.

Juist deze jongeren:
- snakken naar grenzen, duidelijkheid en aandacht.
- snakken naar positieve reacties als ze wat goeds of leuks gedaan hebben.
- hebben een andere benadering nodig
- zijn zo gevoelig voor menselijke benadering en interactie
Als voornoemde niet gebeurd heb je kans dat zo'n jongere ontspoort! Hierbij lopen de HSS'ers (HSP'er maar dan in de vorm van High Sensation Seekers) een nog grotere kans op ontsporing..met een verhoogd risico dat zij in aanraking komen met de  politie.

Even een mooi recent voorbeeld: Ik kreeg afgelopen week een e-mail van een moeder van een van "mijn" jongeren die mij bedankte voor mijn hulp. Ik had deze jongere een aantal keer gesproken omdat ik hem tegenkwam tijdens mijn werk. Hij vond mij maar vreemd omdat ik hem begreep en hem een aantal zaken redelijk kon aangeven die hem dwars zaten. Het was zeker geen verkeerde jongeman..maar deed wel dingen die ruimschoots grenzen voorbij gingen...waar school en ook ouders geen vat meer op hadden! De ouders zijn zeer liefdevol, hebben alles over voor de kinderen wat binnen hun macht licht...dus zou het daar niet aan kunnen leggen.. toch? De eerste stap vanaf mijn kant naar hem: het aangeven dat hij geen verkeerd persoon was benadrukken! Dat vond hij vreemd. Ondertussen moest hij naar speciaal onderwijs omdat hij op zijn oude school niet de regels volgde die daar van hem gevraagd werden. Best jammer.. ik schat in dat hij rustig HAVO/VWO zou kunnen.  Doordat hij niet met zichzelf om wist te gaan, maar ook zijn ouders niet met zijn gedrag om konden gaan ontstond er een negatieve spiraal. Tijdens gesprekken met hem maar ook met de ouders heb ik  een paar kleine handvatten gegeven. Deze moeder gaf in haar dankmail aan dat het een stuk beter met hem ging: als persoon, op school ennnn... de communicatie verliep weer een stuk beter met, naar en van hem. Dat zijn ontzettend leuke berichten waar ik blij van word! Nog veel trotser ben ik op deze ouders en in het bijzonder deze jongere! Zij doen het namelijk zelf...zij willen veranderen...en zij doen het! Het is wel zo dat dit, wat ik in eerdere blogs aangegeven heb,  een proces is wat niet binnen enkele maanden op te lossen is. Daar gaat tijd en energie inzitten....van meerdere kanten! In dit geval werkte het dus ook! Top!
Dit voorbeeld staat zeker niet op zichzelf. Ik denk dat ik vele tientallen voorbeelden paraat kan noemen hierin.

HSP en werk:
Hooggevoeligen lopen ook vaak tegen zaken op tijdens het werk waarbij gevoel en uitvoering vaak niet overeenkomen. Hierdoor kunnen zij vaak met zichzelf en/of met anderen in conflict komen. Het probleem is dat de hele maatschappij veel jachtiger is geworden waarbij het veelal draait om de 24 uurs economie, scoren, wetenschap, cijfers, omzet, targets, etc. Dan laat ik de verandering binnen de levensmiddelen, en de allergenen die we steeds meer binnen krijgen, nog achterwege! In de afgelopen 80 jaar zijn er ontzettend veel dingen veranderd. Als heel simpele voorbeelden:
- Vroeger had je in principe het weekend vrij en was zondag bedoeld om naar de kerk te gaan. Los
   van het feit of je wel of niet gelovig bent: je had wel je rustpunten..waaronder het gebed...wat voor
   je geest eigenlijk een vorm van relaxen/meditatie is.  (hhheey...1 van de basisbehoeften van een
   hooggevoelige!)
- Bezoekers van kroegen kwamen om 21.00 a 22.00 uur... nu beginnen de avonden pas om 00.00 uur.
- Er wordt veel vaker gewerkt in de onregelmatigheid.
- Het voedingspatroon en de voeding is volledig veranderd. (simpel voorbeeld: in een kiwi van nu zit
   nog maar 35-40% aan vitamines als 25 jaar geleden)
- etc.

Was alles vroeger beter? Welnee, alleen zijn we een aantal basiszaken vergeten die we op een andere manier kunnen inpassen! Omdat hooggevoeligen ook zeer sterk intuïtief en dus het liefst met hun gevoel werken loopt men vaak klem...terwijl juist daar de kracht van deze mensen ligt!  Helaas is daar in vele gevallen helemaal geen plek voor binnen deze maatschappij, bij bedrijven, instanties en organisaties. Het is niet verwonderlijk dat de meeste hooggevoeligen beroepen kiezen waarbij het omgaan en helpen van mensen centraal staat! Zoals docent, politieman/vrouw, verpleegkundige, etc. En oja...niet te vergeten de creatieve beroepen! Want ook dat kan aan het rijtje toegevoegd worden! De meeste hooggevoeligen hebben bijzonder creatieve talenten op het gebied van bijvoorbeeld kunst, muziek en sport! Maar zelfs als we, als voorbeeld, al een sociaal beroep kiezen lopen we nog tegen zaken aan. Zij hebben (creatieve) vrijheid nodig om goed te kunnen functioneren! HSP is al snel zweverig en al helemaal niet stoer...immers het is niet zozeer wetenschappelijk onderbouwd. Ik denk dat dat een eerste grote stap zou zijn als we daar nou eens met z'n allen af zouden stappen en gaan leren dat niet alles wat er gebeurd in en om de mens te meten, voelen, proeven, ruiken, horen is. ...waar de wetenschap op gestoeld is. Maja..dat is een utopie omdat er altijd mensen zijn die niet verder willen, kunnen, durven kijken. Dus zal je dit moeten omdraaien en er zorg voor dragen je die rust en overtuiging uit je zelf haalt....en kijken wie er bij jou in het treintje willen en durven stappen.
Maar goed... waar we ook vaak tegenaan lopen is dat hooggevoelige anders kunnen reageren, nadat zij wat hebben gezien of hebben aangevoeld, als een gemiddelde collega. Hierdoor kan het zijn dat je tegen bepaalde protocollen in gaat waardoor er conflicten kunnen ontstaan. Ik moet je eerlijk zeggen dat ik dit puntje zelf ook nog steeds wel eens lastig vind omdat je voor je gevoel de juiste keuze maakt... ook daarin moet je leren schipperen. Vooral de rust in zulke situaties bewaren, het uitten en bespreekbaar maken indien een conflict heerst en het er boven staan zijn belangrijke zaken om je staande te houden. Op het moment dat je weet en accepteert dat je hooggevoelig bent en hierin zelf je rust weet te vinden (middels dagelijks een half uurtje tijd voor jezelf te maken en te relaxen) ben je al 40 stappen verder! Hierdoor krijg je rust..je kunt je beter concentreren, beter ordenen, rustiger communiceren, makkelijker "erboven staan", etc. Ofwel...je leeft en werkt prettiger en rustiger! Die kracht kan je alleen uit jezelf halen...daar hebben andere mensen om je heen geen invloed op!

HSP en privé:
Eigenlijk is hetgeen wat ik al noemde HSP binnen werk en school redelijk overeenkomstig met wat er privé gebeurd en waar je tegenaan loopt. Voor partners is het soms best lastig...maar anderzijds ook ontzettend mooi! Het is natuurlijk hoe je er zelf en hoe je partner er mee omgaat! Op het moment dat je dingen weet en er naar handelt kan je een behoorlijk stuk rust krijgen in je leven en optimaal en extreem kunnen genieten van de kleine dingen! Wat een HSP'er meestal doet waar hij/zij achter staat..doet hij/zij vol overgave, liefde, enthousiasme en plezier.

Als laatste:
HSP is echt niet van deze tijd... in andere culturen zie je vaak dat deze mensen, al van oudsher, veel dichter bij de natuur staan! Echter in onder andere de westerse wereld is het ook jarenlang onderdrukt geweest vanuit de kerken. Dat was namelijk not done binnen kerken! De afgelopen 30 jaar is de invloed van kerken afgekalfd en is er meer vrijheid ontstaan. Dat is, volgens mij, een van de grote redenen waardoor HSP steeds meer ruimte heeft gekregen en meer zichtbaarder is geworden! Het is dus absoluut niet iets van de afgelopen tijd maar het komt wel steeds meer naar buiten en tot uiting!

Ik hoop dat jullie weer met plezier dit blog gelezen hebt. Het volgende blog zal gaan over Agorafobie (pleinvrees) en burn-out...waar HSP'er extra gevoelig voor kunnen zijn! En uiteraard....hoe ga je hier mee om en hoe kom je er vanaf... of beter nog: hoe kan je dit voorkomen?? Ook het "hier en nu" leven en het op een plek/omgeving "aarden" is iets wat nogal eens moeite oplevert... daar zal ik ook verder op in gaan.

Mocht je vragen hebben over dit onderwerp, of andere onderwerpen, kan je altijd contact met me opnemen via: robbuizer@gmail.com

Gelukkig zitten er ook veel voordelen aan al die stempels als ADHD, PDnos, e.d. wat mijns inziens vin veel gevallen HSP'ers of HSS'ers zijn. (-: