dinsdag 26 maart 2013

HSP (hooggevoeligheid)

Leuk! Mijn derde blog alweer … met als onderwerp: HSP....ofwel: High Sensitive Persons. Een van mijn favoriete onderwerpen en interesses! Ik heb het voor het gemak over hooggevoelige personen. Het is vaak een feest van herkenning voor diegene die het aangaat! (-: Ik kom dit namelijk zeer vaak tegen in mijn privéomgeving maar ook tijdens mijn werk…in combinatie met voeding en gedrag… Huh??

Ok…even kort een uitleg wat HSP eigenlijk is. Hooggevoelige mensen:
  • Nemen gedetailleerder, subtieler en intenser waar
  • Zijn erg gevoelig voor prikkels van buitenaf; vaak voelen HSP’s zich hierdoor niet op hun gemak
  • Hebben meer moeite en meer tijd nodig om indrukken te verwerken
  • Hebben een diep en rijk innerlijk leven; dromen, fantaseren en overwegen veel
  • Voelen stemmingen en sferen goed aan
  • Worden meer dan gemiddeld geroerd door natuur, kunst en muziek
  • Eigen emoties en emoties van anderen worden intenser ervaren
  • Hebben moeite met planning en het verkrijgen van structuur
  • Kunnen verlegen overkomen maar zijn dat veelal niet
  • Zijn vaak plichtsgetrouw en perfectionistisch
  • Functioneren minder goed als ze geobserveerd of geëvalueerd worden
  • Zijn vaak zorgzaam en anticiperend op behoeften van anderen; moeite om grenzen aan te geven
  • Hebben relatief meer en sneller last van stress, spanning en fysieke klachten zoals hoofdpijn, allergieën, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid etc.
  • Lopen groter risico op stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen,

Bron: www.hooggevoelig.nl. Hier staan ook testen op om te kijken of en in welke mate je hooggevoelig bent. Heel simpel uitgelegd: In principe kan iedereen horen, zien, ruiken, voelen, en proeven. Hooggevoelige mensen hebben dit ook, alleen zijn deze zintuigen extra of zelfs extreem gevoelig… gecombineerd met dat intuïtie en aanvoelen (onderbuikgevoel) vele malen sterker is. Het werken met onderbewustzijn kan in het bijzonder bij hooggevoelige mensen behoorlijk verder ontwikkeld worden.
Er zitten zowel voor als nadelen aan hooggevoeligheid. De volgende tekst heb ik letterlijk van de website www.hooggevoelig.nl gehaald, omdat ik dat zelf niet beter had kunnen verwoorden! (-:

Hooggevoeligheid kan sterk van invloed zijn op werk, het persoonlijk leven en relaties. Het is een eigenschap die in onze hectische, westerse maatschappij, waar de nadruk ligt op verstand en ratio, niet erg wordt gewaardeerd. Veel hooggevoelige mensen ervaren in eerste instantie dan ook last van hun eigenschap, en vragen zich af wat er mis is met hen. Zij hebben de neiging zichzelf te willen veranderen, en hun eigenschap te onderdrukken of negeren.  Door het bewustzijn en accepteren van de eigen hooggevoeligheid kan deze echter van een valkuil en een last, tot een kwaliteit en een gave worden. Hiertoe is het onder andere belangrijk om goed te leren aarden, grenzen te stellen, de innerlijke kracht te versterken en een juiste balans te vinden tussen activiteit en rust.
Voor veel mensen die er geen ervaring mee hebben is het on(be)grijpbaar, hocuspocus, vinden het eng, doen er lacherig over, zien het als iets zweverigs, etc. eerlijkheidshalve: zo zag ik ik het vroeger ook.. alleen heb ik daar in de afgelopen jaren veel over mogen leren en heb mijn denkwijze daarin behoorlijk veranderd.

Tijdens mijn werk kom ik vaak tegen dat ouders vaak ook niet goed weten hoe zij moeten of kunnen gaan met een hooggevoelig kind. Dit kan leiden tot ernstige verstoring binnen de opvoeding en de communicatie tussen ouders en kind. Ik heb zeer regelmatig meegemaakt dat jongeren naar “gesloten” zorg moesten, omdat ze thuis onhandelbaar waren. Vaak hadden deze jongeren al een stempel van ADHD, ADD, PDnos, en dergelijke. Heeeeeyyy…daar had ik het in een eerdere blog over! Maar dan bij voeding en gedrag. 
 Als je nu terugleest naar de lijst over wat HSP inhoudt, kom je als een van de laatste punten tegen:
- Zij hebben relatief meer en sneller last van stress, spanning en fysieke klachten    
  zoals hoofdpijn, allergieën, maag/darmklachten, chronische vermoeidheid etc.
Bij het blog over voeding en gedrag heb ik uitgelegd wat de invloed zijn van voedingsstoffen op een mensenlichaam..en dus geest. Bij een hooggevoelig persoon komen die negatieve invloeden van voedingsstoffen extra hard over en werkt extremer door in lichaam en geest. 
Dan het laatste punt:
- Lopen groter risico op stemmingswisselingen, depressiviteit, angsten en verslavingen.
Dan doel ik op angsten en verslavingen. Erg veel van “mijn” jongeren die ik tijdens mijn werk tegenkom en spreek, of diegene die tegen het randje aanlopen, gebruiken drugs. Veelal blowen ze maar een aantal grijpt ook naar andere extremere middelen. Maar goed… wat gebeurd er eigenlijk als iemand blowt? Men krijgt veelal een “vreetkick”…ofwel: ontzettende trek ik zoetigheid of hartigheid. Ook dan kom ik weer terug op mijn eerdere uitleg over voeding en gedrag… door het gebruik van veel suikers (onder andere) ontstaat er een onbalans binnen de gehele spijsvertering … Ofwel…men komt in een spiraal terecht. Het is een kunstje om hem of haar daar weer uit te krijgen!
Ook die angsten (in de ruimste zin van het woord), die vaak op latere leeftijd ontstaan (na de 18e levensjaar), kan worden veroorzaakt door de stoffen die ik eerder noemde. Over angsten, stemmingswisselingen en depressies zal ik het in een latere blog over hebben! (-:

Is het zo dat elke jongere die hooggevoelig is, die veel suikers gebruikt, crimineel zal worden? Nee, natuurlijk niet, maar een aantal ervan zijn zeker zeer gevoelig hiervoor, in het bijzonder in combinatie met verkeerde voeding…. en al helemaal in combinatie met bijvoorbeeld blowen!
Ik vraag mij echt af of de jongeren die ik spreek en het predicaat ADHD, ADD, PDnos, en dergelijke hebben, dit ook daadwerkelijk hebben. Vooropgesteld: Ik ben geen arts, ik ben geen psychiater, geen psycholoog…maar wel een redelijk ervaringsdeskundige hierin. Ik denk dat de meeste jongeren namelijk dit predicaat niet behoren te hebben, maar dat zij hooggevoelig zijn, dit combineren met verkeerde voeding, al dan niet gecombineerd met “onbegrepen” te zijn/worden. 
Vooropgesteld heb ik er een hekel aan om stempels op mensen te plaatsen en benader een ieder dan ook gewoon "als mens"...zonder stempel, ongeacht wat zijn of haar afkomst is. Het grappige is dat, als je deze jongeren op die manier benaderd, zij zich meestal open opstellen.  

Vaak zie je bij "zulke" jongeren dat ze al als kleuter of schoolkind (tussen 4 en 12 jaar) soms door hun ouder(s) voor “gek” verklaard worden…hoewel dit zeker niet bewust gebeurd. Als voorbeeld: een kind van 5 jaar huilt omdat hij/zij spoken, enge mensen of dieren op de slaapkamer heeft gezien. De meeste ouders willen zo’n kind geruststellen en doen het licht aan en laten zien dat er niets is. Is dat ook zo, of hebben deze kinderen daadwerkelijk iets waargenomen wat voor veel anderen niet zichtbaar is? Het is natuurlijk ontzettend moeilijk om fantasie, droom/nachtmerrie en werkelijkheid te scheiden van elkaar. Het is vaak retesimpel om te communiceren met hooggevoelige jongeren.... alleen is het andere manier van denken.. Ook over communicatie zal ik een apart blog schrijven, waarbij ik een aantal erg mooie praktijkvoorbeelden zal benoemen! Hierbij gaf ik een paar simpele handvatten wat voor zowel ouder als zoon/dochter werkte...waardoor zij weer tot elkaar kwamen.
 
Ook op school worden jongeren vaak als anders gezien…druk..vervelend..snel afgeleid… ofwel, men krijgt een rugzakje.. en zal mogelijk naar speciaal onderwijs moeten waar betere begeleiding is om al die energie te beteugelen. Of hebben we het hier gewoon over een jongere met ontzettend veel energie en iemand die zoveel prikkels binnenkrijgt en niet weet hoe hij/zij met deze prikkels om moet gaan? En dit mogelijk ook nog eens gecombineerd met verkeerde leefwijze? Het is dus maar hoe er mee omgegaan wordt en naar gekeken wordt.Ik schat een beetje in dat, als er testen waren toen ik op de lagere school zat, zeker ook het predicaat ADHD gehad zou hebben. (-:
Als ik jongeren spreek, die afwijkend, impulsief of zelfs crimineel gedrag vertonen, en tijdens een  gesprek uitleg geef  over voeding & gedrag en hooggevoeligheid, zie en hoor ik vaak ontzettend veel herkenning bij zowel de jongere als ouder(s). Ik probeer hun dan handvatten mee te geven om er mee om te leren gaan. Dan kom ik bij wat al in deze eerdere tekst staat:
-
Hiertoe is het onder andere belangrijk om goed te leren aarden, grenzen te stellen, de innerlijke kracht te versterken en een juiste balans te vinden tussen activiteit en rust. (hmmm.. toch grappig...zonder dat ik voornoemde zin ooit eerder gelezen had, heb ik vorige maand drie Chinese tekens op mijn onderarm laten tatoeëren..met de betekenissen: Positieve energie, Innerlijke kracht en bescherming..) Ofwel: Er is prima met hooggevoeligheid te leven, echter heb je er vaak wel wat hulp bij nodig. Het lastige is vaak dat dit bij de reguliere hulpverlening niet behandeld en bekeken wordt, omdat het eigenlijk niet onder de wetenschap valt, waarbij met moet kunnen meten, horen, zien, voelen, ruiken…om aan te tonen dat het bestaat. Zo niet..dan is het lastig vast te stellen waar het om gaat.  Daarop inhakend: aan de andere kant wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar intuïtie, telepathie, aanvoelen, en dergelijke (communicatie via onderbewustzijn). Men wil graag weten of dit een communicatievorm is die we vanuit vroeger tijden in ons hebben (bijvoorbeeld in de de velden om op dieren te jagen en op die manier toch onderling te kunnen communiceren) of dat het een communicatievorm betreft die in ontwikkeling is omdat we in de toekomst veel meer op communicatiegebied op het onderbewuste vlak zullen gaan ontwikkelen. Toch heel bijzonder die tegenstrijdigheid binnen de wetenschap! (-: 

Ik zie wel dat hooggevoeligheid steeds meer voorkomt of in ieder geval naar buiten komt. Dat zou ook heel simpel verklaarbaar kunnen zijn omdat er steeds meer bekendheid over is. Vroeger was het, als voorbeeld, vaak vanuit de kerken not done om het hier over te hebben. Ook ontstaan er steeds meer mixen van rassen en roots. Het is bekend dat bijvoorbeeld mensen uit de Caraïbische gebieden en Aziatische landen, veel dichter bij de natuur stonden en staan als Europeanen.  

Hooggevoeligheid moet niet verward worden met hoogbegaafdheid. Wel zie ik soms een combinatie ervan...extra lastig! Vooropgesteld: Het is al zo lastig als puber zijnde...ennn.. het is vaak al zo lastig voor ouders om pubers te hebben!! (dan spreek ik uit eigen ervaring!!) Al helemaal als je puber hooggevoelig is! Vaak zie je dat hooggevoelige personen in bepaalde kwaliteiten uitmunten, terwijl ze dyslexie of dyscalculie hebben. Veel zie je dan weer terugkomen dat de linkshandigen onder de hooggevoelige personen, extreem creatieve personen zijn met zeer goede leidinggevende kwaliteiten. Je ziet bijvoorbeeld relatief veel linkshandige/linksbenige personen in de topsport of op hoge posten. Toeval? Ik schat in van niet!  Maar wat heeft dit nou weer te maken met deze blog? Eigenlijk niet veel..gewoon leuk om te noemen!

Ik geef altijd bij ouders aan om in ieder geval boeken als "Puberbrein" te lezen, om inzicht te krijgen van de "normale" pubergedragingen. Boeken waar je echt wat aan hebt en veel van kan leren!

Ik heb zelf ontzettend veel geleerd van Geert Verschaeve uit België, de man achter www.zelfzeker.com en www.agorafobie.be. Hij is een combinatie van therapeut en coach maar vooral ervaringsdeskundige op het gebied van angsten, depressie en hooggevoeligheid. Hij geeft over diverse zaken goede en duidelijke uitleg hoe lichaam en geest (samen)werken, hoe denkprocessen ontstaan maar ook hoe je dat kan veranderen.. en geeft ook tools om met zaken om te gaan als onzekerheid, perfectionisme, boosheid, uiterlijk, etc. De basis binnen zijn "therapie" is de kracht van herhaling..confirmaties.. Dit doet hij op zo een ontzettend leuke en begrijpelijke wijze waardoor hij mensen een mindset kan geven...en van klachten af kan helpen of er mee leert om te gaan en/of bepaalde gedragingen kan sturen! Briljant! 

Wat ik al in een eerder blog had geschreven, het valt en staat of ouders en/of de jongere willen leren...anders hebben handvatten die aangereikt worden geen zin!

Ik hoop dat jullie ook deze blog weer met plezier hebben gelezen en dat ik wat handvatten heb kunnen geven. Tot het volgende blog!  

2 opmerkingen:

  1. Ik wil heel graag met u on contact komen. Ik ben 36 super hsp. 15 jaar elke dag geblowd. gestopt sinds 14 feb en helemaal vast gelopen. veel traumas en veel stress klachten. burnout gevoel erg depressief. woon zelfs weer thuis bij mijn moeder. Niemand kan me passende hulp bieden. Ik wil leven maar het leven en mijn verleden doet mij heel veel pijn. Ik heb echt hulp nodig. please neem contact met mij op. maartenvanderwulp@gmail.com

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Ja, ik lees mezelf terug. Leuk weetje; dat over linkshandige HSP ers ;) in mijn jonge jaren was ik het jankerdje. Thuis was iedereen, pa, ma, oudere zus slimmer en beter in mijn ogen. Zo een grote faalangst ontwikkeld en nooit gepresteerd. Hoe ouder ik word, hoe meer ik leer; de gelukkiger ik word. Dankzij zulke blogs, niet in de laatste plaats. Mooie tip: de kracht van het nu van eckert tolle. En ja, ik ben een gepassioneerd amateurkunstenaar (schilderen) met plannen voor de toekomst en nu 37. Er is hoop voor 'ons soort' dankzij deze inzichten. Ja, we zijn anders, dames en heren; gelukkig maar 👍

    BeantwoordenVerwijderen